Apteczka pierwszej pomocy na budowie

Obowiązek wyposażenia zakładu pracy w apteczkę nie jest niczym nowym. Wynika on z ustawy z 26.06.1974 – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) oraz późniejszego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). W obu tych dokumentach znajdują się informacje na temat tego, jakie wymogi powinna spełniać apteczka pierwszej pomocy, która znajduje się w zakładzie produkcyjnym, biurze lub na placu budowy. Co powinna zawierać apteczka pierwszej pomocy? Gdzie powinna wisieć i jak powinna być oznaczona?

Apteczka zakładowa wyposażenie

Na ten moment polskie prawo nie określa dokładnie tego, co powinno znaleźć się w apteczce. Podaje jedynie, że pracodawca ma obowiązek zapewnić dostęp do środków niezbędnych do udzielenia pierwszej pomocy. Nie zaznacza jednak, co jest obowiązkowym wyposażeniem apteczki zakładowej lub przemysłowej. Konieczne jest także wyznaczenie osób, które zostaną przeszkolone z udzielania pierwszej pomocy. Ich liczba musi być dostosowana do ilości pracowników oraz specyficznych warunków pracy. Z pewnością dla nikogo nie będzie zaskoczeniem, że apteczka biurowa i apteczka budowlana są do siebie podobne, ale nie są identyczne. Służą przecież innym celom, bo w biurze i na budowie pracownicy spotykają zupełnie inne zagrożenia. Z tego powodu stworzenie uniwersalnej listy wyposażenia każdej apteczki jest niezwykle trudne.
Z racji tego, że nie ma polskiej normy wsadu apteczki zakładowej, warto posłużyć się normą niemiecką. Norma DIN 13157 nie obowiązuje oficjalnie w Polsce, ale wiele osób się nią sugeruje. Zgodnie z nią apteczka ścienna z wyposażeniem powinna zawierać:

· 1 szt. kompres zimny,

· 2 szt. kompres na oko,

· 3 szt. kompres 10 x 10 cm,

· 2 szt. opaska elastyczna 4 m x 6 cm,

· 2 szt. opaska elastyczna 4 m x 8 cm,

· 1 opak. plaster 10 x 6 cm (8 szt.),

· 1 opak. plastrów (14 szt.),

· 1 szt. plaster 5 m x 2,5 cm,

· 3 szt. opatrunek indywidualny M (sterylny),

· 1 szt. opatrunek indywidualny G (sterylny),

· 1 szt. opatrunek indywidualny K (sterylny),

· 1 szt. chusta opatrunkowa 60 x 80 cm,

· 2 szt. chusta trójkątna,

· 1 opak. chusta z flizeliny (5 szt.),

· 1 szt. koc ratunkowy 160 x 210 cm (koc NRC),

· 1 szt. nożyczki 19 cm,

· 4 szt. rękawice lateksowe,

· 6 szt. chusteczka dezynfekująca (lub sól fizjologiczna, czyli roztwór NaCl 0,9%),

· 1 szt. ustnik do sztucznego oddychania,

· 1 szt. instrukcja udzielania pierwszej pomocy wraz z wykazem telefonów alarmowych.

Apteczka medyczna profesjonalna — wyposażenie

Apteczka do zakładu pracy powinna być dostosowana do ilości zatrudnionych pracowników. W zależności od tego, ile osób pracuje w danym miejscu, powinna też być dostępna odpowiednia liczba apteczek z odpowiednią ilością środków opatrunkowych. W przypadku placu budowy apteczka wyposażona zgodnie z normą DIN 13157 jest zalecana na 1 do 10 pracowników. W przypadku zakładów produkcyjnych powinna przypadać jedna apteczka na 20 pracowników, a w biurach — na 50. Im większym ryzykiem obarczona jest praca, tym więcej środków opatrunkowych powinno być dostępnych.

Apteczka ścienna — co z lekami?

Polskie prawo nie zabrania przechowywania leków w apteczce zakładowej. Warto jednak zauważyć, że przechowywanie leków w takiej apteczce może być w pewien sposób ryzykowne. Nigdy nie wiadomo, czy któryś z pracowników nie jest uczulony na konkretny lek i podanie mu go może mieć opłakane skutki. Czasami jednak po konsultacji z lekarzem medycyny pracy apteczka ścienna zostaje wzbogacona o dodatkowe elementy np. żel łagodzący oparzenia, lek przeciwbólowy. Czasami apteczka przemysłowa jest też wyposażona w dodatkowe elementy takie jak opatrunki hydrożelowe, kołnierze ortopedyczne itd.

Wyposażenie apteczki w zakładzie pracy

Wyposażenie apteczki w zakładzie pracy nie zmieniło się w żaden radykalny sposób od tego, jakie jej wyposażenie obowiązywało w 2020 roku. Polskiej normy prawnej jak na razie nie ma, więc warto sugerować się opinią lekarza medycyny pracy oraz zdrowym rozsądkiem. Zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa jest bardzo ważne, więc to z pewnością temat, któremu należy poświęcić trochę czasu. Najlepiej jest zadbać o to, by wyposażenie apteczki pierwszej pomocy w zakładzie pracy było dopasowane do charakteru pracy wykonywanej w danym miejscu. Apteczka budowlana powinna być dostosowana do wypadków, które z największym prawdopodobieństwem mogą wydarzyć się podczas wykonywania robót. Nie ma przecież wątpliwości, że pracownik budowlany jest dużo bardziej narażony na upadek z wysokości, niż pracownik biura. Osoby, które pracują w zakładach produkcyjnych, zwykle też są narażone na wypadki charakterystyczne dla takich miejsc np. wciągnięcie ręki w maszynę. Dlatego też apteczka pierwszej pomocy do biura będzie trochę inaczej wyposażona niż te stosowane w zakładach, na budowach czy w szkołach. Oczywiście pracodawca najprawdopodobniej nie będzie umieć samodzielnie skompletować odpowiedniego wyposażenia. Właśnie dlatego dobrze jest skonsultować się z lekarzem medycyny pracy, który został wcześniej wprowadzony w szczegóły dotyczące danego budynku, charakteru pracy oraz liczby pracowników.

Kto powinien dbać o apteczkę?

Apteczki pierwszej pomocy powinny być umieszczone tak, by pracownicy mogli mieć swobodny dostęp do ich wyposażenia. Poszczególne środki opatrunkowe i ewentualne leki nie mogą być zamknięte na klucz, bo w razie potrzeby nie będzie można szybko z nich skorzystać. Skoro jednak dostęp do apteczki jest nieograniczony, to może dojść do sytuacji, w której zabraknie środków, które powinny w niej być. W związku z tym powinna zostać wyznaczona jedna osoba, która czuwa nad zawartością danej apteczki zakładowej i dba o to, by jej wyposażenie się nie skończyło. Zwykle osoba taka ma odpowiednie przeszkolenie do tego, by udzielać pierwszej pomocy i w razie potrzeby będzie w stanie podjąć odpowiednie działania. Wyznaczona osoba powinna też regularnie sprawdzać zawartość apteczki oraz uzupełniać ją do stanu wyznaczonego normą lub indywidualnymi ustaleniami z lekarzem medycyny pracy. Apteczka ścienna powinna mieć na wewnętrznej stronie drzwiczek listę znajdujących się w niej produktów. Dzięki temu nie ma wątpliwości, do jakiego stanu należy ją uzupełniać. Bardzo ważne jest też to, by regularnie sprawdzać terminy ważności umieszczone na środkach opatrunkowych i ewentualnych lekach. Zdarza się, że apteczka ścienna jest używana bardzo rzadko i jej wyposażenie jest nienaruszone przez długi czas. Może wtedy dojść do sytuacji, w której niektóre z produktów będą po terminie przydatności do użycia. W takim wypadku należy je odpowiednio zutylizować i zamienić na nowe.

Dlaczego apteczka powinna być w szafce?

Wprawdzie wyposażenie apteczki biurowej lub przemysłowej jest bardzo ważne, ale nie można też zapomnieć o odpowiednim jej wyeksponowaniu. W tym celu używa się specjalnych szafek. Są one wykonane z metalu lub grubego tworzywa, które jest odporne na uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu zawartość apteczki trudno uszkodzić. Szafka chroni wyposażenie przed kurzem i wpływem wilgoci. Na wewnętrznej stronie drzwiczek szafki można umieścić instrukcję udzielania pierwszej pomocy, numery alarmowe, listę zawartości apteczki oraz kontakt do osoby, która została przeszkolona z udzielania pierwszej pomocy i wie, jak należy zachować się w wyjątkowo trudnej sytuacji. Szafka pozwala też na zebranie całego niezbędnego wyposażenia w jednym miejscu, co oznacza, że w sytuacji awaryjnej nie trzeba będzie zbierać materiałów opatrunkowych z kilku różnych miejsc. Apteczka powinna zostać umieszczona na ścianie w sposób trwały. Musi być zawieszona dość wysoko tak, by była dobrze widoczna, ale równocześnie musi być łatwo dostępna. Apteczka zakładowa przemysłowa powinna też koniecznie zostać oznaczona odpowiednim znakiem BHP, czyli kwadratową tablicą z białym krzyżem na zielonym tle. Znak ten zwykle jest fluorescencyjny, więc będzie dobrze widoczny także w ciemności oraz gdy zapalone zostanie oświetlenie awaryjne.